Σήμερα θα σας μιλήσω για την επαναπρόσληψη του βάρους. Είναι ένα θέμα, λίγο ή πολύ, παράξενο, πρόκειται για μια συνηθισμένη κατάσταση που, όσο παράλογη κι αν φαίνεται, σχετίζεται με την απώλεια βάρους.
Η σύνδεση αυτή –χάνω τα κιλά μου και τα ξαναπαίρνω- είναι συνήθως μια γνώριμη έκβαση και ενώνεται με ένα άγνωστο δεδομένο, το «δεν θέλω το παραπάνω βάρος μου και θέλω το παραπάνω βάρος μου ταυτόχρονα». Ενα δεδομένο που δεν το έχουμε στο μυαλό μας έτσι ακριβώς και καλούμαστε να το ανακαλύψουμε σιγά σιγά ή να μην το ανακαλύψουμε ποτέ.
Επίσης μπορεί να μην το δεχόμαστε ή και να μη συμφωνήσουμε ποτέ ότι μπορεί να υπάρχει. Ομως έχω διαπιστώσει πως είναι πολύ βοηθητικό όταν κανείς το αντιληφθεί και χαρίσει σε αυτό το δεδομένο τη σημασία που του αναλογεί.
Το αδυνάτισμα (η αφαίρεση βάρους) είναι μια αποκάλυψη, είναι σαν να αποκαλύπτεις, να εκθέτεις αυτό που «κρύβεις».
Αυτό συμβαίνει χωρίς, φυσικά, να παίρνει μέρος η βούλησή σου. Είναι ασυνείδητες οι διαδικασίες, δηλαδή πέρα από συνειδητή επιλογή.
Εκείνο που γνωρίζουμε είναι πως θέλουμε να αδυνατίσουμε, εκείνο που αγνοούμε είναι ότι ταυτόχρονα δεν θέλουμε να αδυνατίσουμε, λειτουργούμε σαν να χρειαζόμαστε (να θέλουμε) αυτή την κρυψώνα: το βάρος μας.
Από τη μια παλεύεις να βγεις από την κρυψώνα (δίαιτες, υπολογισμοί καύσης λίπους με γυμναστική, στερήσεις γεύσεων) και από την άλλη παλεύεις να κάνεις ό,τι είναι δυνατόν για να ξαναμπείς στην κρυψώνα σου, να μη βγεις ποτέ (αμέλεια υγιεινών γευμάτων, πολυφαγίες, καμία μορφή κίνησης).
Πώς γίνεται αυτό; Η αλήθεια είναι ότι δεν το χωρά ο ανθρώπινος νους. Αυτή η κατάσταση αμφιθυμίας δεν έχει λογικές παραμέτρους και εξηγήσεις.
Η αμφιθυμία είναι μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο αισθάνεται παράλληλα αντιφατικά συναισθήματα και ορμές για το ίδιο αντικείμενο ή για την ίδια κατάσταση. Συνήθως η αμφιθυμία αφορά τη συνύπαρξη αγάπης και μίσους.
Ας φέρω ένα παράδειγμα. Σύμφωνα με τη Melanie Klein και τον D.W. Winnicott, πρέπει να ξαναγυρίσουμε στη σχέση του βρέφους με τη μητέρα του. Αυτή είναι μια αμφίθυμη σχέση.
Αμφιθυμική, διότι το βρέφος νιώθει συγχρόνως πρώτα τον φόβο από τη συγχώνευση με τη μητέρα και μετά την τάση του να θέλει να φύγει από κοντά της, καθώς η ζωή το σπρώχνει να μεγαλώσει και να απομακρυνθεί από αυτή.
Σε αυτή την κατάσταση η ενοχή γεννιέται αφενός από τον φόβο μην παραμείνει κολλημένο σε αυτήν και από την άλλη από τον φόβο μήπως χάσει την ευχαρίστηση που του προσφέρει.
Από τη μια δηλαδή το παιδί, επειδή η μητέρα αποτελεί την πηγή ευχαρίστησης γι’ αυτό, την αγαπάει και θέλει να είναι το μοναδικό αντικείμενο της αγάπης της και από την άλλη φοβάται μήπως απορριφθεί, λόγω της τάσης του να απομακρυνθεί από αυτήν.
Ως εκ τούτου υπάρχει η έλξη από τη μητέρα και ο φόβος της απόρριψης από αυτήν.
Αυτή λοιπόν η σύγκρουση εκφράζεται κάπως έτσι: Αφενός δεν θα είναι αγαπητό από τη μητέρα εάν δηλώσει ότι θέλει να γίνει ανεξάρτητο από αυτήν. Και αφετέρου δεν μπορεί να είναι αγαπητό από αυτήν και να γίνει ανεξάρτητο.
Αυτό συνοψίζεται στο είναι ή δεν είναι αγαπητός. Το παιδί αισθάνεται ότι υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα σε αυτά τα δύο συναισθήματα και αναρωτιέται αν μπορεί να υπάρξει μακριά από τη μητέρα του.
Η ενοχή λοιπόν γεννάται από αυτό το αμφιθυμικό συναίσθημα. Είναι λες και κάποιος θέλει να γίνει ωραίος-επιθυμητός (αδύνατος) και ταυτόχρονα να φοβάται να γίνει ωραίος-επιθυμητός (παχύς).
Είναι λες και κάποιος επιθυμεί να ευχαριστηθεί πολύ (τρώει πολύ-παχαίνει) και ταυτόχρονα πρέπει να περιοριστεί που επιθυμεί να ευχαριστηθεί (τρώει λίγο-αδυνατίζει). Ολοι καταλαβαίνουμε την ταλαιπωρία του ανθρώπου που βιώνει αυτή την κατάσταση.
Η διαταραχή βάρους είναι ένα περίπλοκο πρόβλημα, τόσο μπερδεμένο και ασαφές, που κανείς αδικεί τον εαυτό του όταν αυτοκατηγορείται για το πόσο αποτυχημένος είναι και ανεπαρκής ως προς το αδυνάτισμά του ή την επαναπρόσληψη του βάρους του.
Η ενδεδειγμένη προσέγγιση για τη λύση είναι η κατανόηση.
Εκείνο που γνωρίζουμε είναι πως θέλουμε να αδυνατίσουμε, εκείνο που αγνοούμε είναι ότι ταυτόχρονα δεν θέλουμε να αδυνατίσουμε, λειτουργούμε σαν να χρειαζόμαστε (να θέλουμε) αυτή την κρυψώνα: το βάρος μας.
Από τη μια παλεύεις να βγεις από την κρυψώνα (δίαιτες, υπολογισμοί καύσης λίπους με γυμναστική, στερήσεις γεύσεων) και από την άλλη παλεύεις να κάνεις ό,τι είναι δυνατόν για να ξαναμπείς στην κρυψώνα σου, να μη βγεις ποτέ (αμέλεια υγιεινών γευμάτων, πολυφαγίες, καμία μορφή κίνησης).
Πώς γίνεται αυτό; Η αλήθεια είναι ότι δεν το χωρά ο ανθρώπινος νους. Αυτή η κατάσταση αμφιθυμίας δεν έχει λογικές παραμέτρους και εξηγήσεις.
Η αμφιθυμία είναι μια κατάσταση κατά την οποία το άτομο αισθάνεται παράλληλα αντιφατικά συναισθήματα και ορμές για το ίδιο αντικείμενο ή για την ίδια κατάσταση. Συνήθως η αμφιθυμία αφορά τη συνύπαρξη αγάπης και μίσους.
Ας φέρω ένα παράδειγμα. Σύμφωνα με τη Melanie Klein και τον D.W. Winnicott, πρέπει να ξαναγυρίσουμε στη σχέση του βρέφους με τη μητέρα του. Αυτή είναι μια αμφίθυμη σχέση.
Αμφιθυμική, διότι το βρέφος νιώθει συγχρόνως πρώτα τον φόβο από τη συγχώνευση με τη μητέρα και μετά την τάση του να θέλει να φύγει από κοντά της, καθώς η ζωή το σπρώχνει να μεγαλώσει και να απομακρυνθεί από αυτή.
Σε αυτή την κατάσταση η ενοχή γεννιέται αφενός από τον φόβο μην παραμείνει κολλημένο σε αυτήν και από την άλλη από τον φόβο μήπως χάσει την ευχαρίστηση που του προσφέρει.
Από τη μια δηλαδή το παιδί, επειδή η μητέρα αποτελεί την πηγή ευχαρίστησης γι’ αυτό, την αγαπάει και θέλει να είναι το μοναδικό αντικείμενο της αγάπης της και από την άλλη φοβάται μήπως απορριφθεί, λόγω της τάσης του να απομακρυνθεί από αυτήν.
Ως εκ τούτου υπάρχει η έλξη από τη μητέρα και ο φόβος της απόρριψης από αυτήν.
Αυτή λοιπόν η σύγκρουση εκφράζεται κάπως έτσι: Αφενός δεν θα είναι αγαπητό από τη μητέρα εάν δηλώσει ότι θέλει να γίνει ανεξάρτητο από αυτήν. Και αφετέρου δεν μπορεί να είναι αγαπητό από αυτήν και να γίνει ανεξάρτητο.
Αυτό συνοψίζεται στο είναι ή δεν είναι αγαπητός. Το παιδί αισθάνεται ότι υπάρχει μια διαφορά ανάμεσα σε αυτά τα δύο συναισθήματα και αναρωτιέται αν μπορεί να υπάρξει μακριά από τη μητέρα του.
Η ενοχή λοιπόν γεννάται από αυτό το αμφιθυμικό συναίσθημα. Είναι λες και κάποιος θέλει να γίνει ωραίος-επιθυμητός (αδύνατος) και ταυτόχρονα να φοβάται να γίνει ωραίος-επιθυμητός (παχύς).
Είναι λες και κάποιος επιθυμεί να ευχαριστηθεί πολύ (τρώει πολύ-παχαίνει) και ταυτόχρονα πρέπει να περιοριστεί που επιθυμεί να ευχαριστηθεί (τρώει λίγο-αδυνατίζει). Ολοι καταλαβαίνουμε την ταλαιπωρία του ανθρώπου που βιώνει αυτή την κατάσταση.
Η διαταραχή βάρους είναι ένα περίπλοκο πρόβλημα, τόσο μπερδεμένο και ασαφές, που κανείς αδικεί τον εαυτό του όταν αυτοκατηγορείται για το πόσο αποτυχημένος είναι και ανεπαρκής ως προς το αδυνάτισμά του ή την επαναπρόσληψη του βάρους του.
Η ενδεδειγμένη προσέγγιση για τη λύση είναι η κατανόηση.
Συντάκτης: Αλίκη Πανοπούλου
efsyn.gr
efsyn.gr
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου